Beleidsplan Licht - Centrumgebied

Niet alle kernen in onze gemeente hebben een echt centrumgebied. In Barnveld is het centrumgebied het grootst. Ook in Voorthuizen en Kootwijkerbroek kennen we een echt centrum. In het centrumgebied zien we diverse lichtbronnen, zoals openbare verlichting (lantaarnpalen), licht vanuit de winkels (etalages), reclameverlichting, feestverlichting en/of verlichte gevels. Al deze lichtbronnen samen bepalen uiteindelijke het licht op straat.

In veel gebieden in onze gemeente proberen we de kleur en vorm van de lantaarnpalen zoveel mogelijk hetzelfde te houden. Het is functionele verlichting. In de centrumgebieden hebben we meer decoratieve masten. Zo is het herkenbaar als centrumgebied.

We gaan voortaan zo om met lantaarnpalen en verlichting in centrumgebieden:

• We gebruiken een andere vorm of kleur mast om onderscheid te maken tussen centrum en overige gebieden (decoratieve verlichting in plaats van functionele verlichting).
• We dimmen de verlichting ‘s avonds (minder fel branden). De verdeling van het licht is zo goed mogelijk waarbij de bestaande afstand van de masten bepalend is.
• Er wordt goed gekeken naar het effect van de straatverlichting op de sfeer en leefbaarheid in het centrum.
• Waar financieel mogelijk en gewenst gebruiken we sensoren zodat het licht in de nacht alleen aan is als mensen de openbare ruimte gebruiken.
• De kleur van de verlichting heeft een juiste kleurweergave waardoor gezichtsherkenning mogelijk is. Vaak is dit wit licht.
• Op de parkeerterreinen in het centrum is het licht ’s avonds gedimd (zodra dit technisch mogelijk is). Waar geen of weinig gebruik gemaakt wordt van licht, gaat het mogelijk ’s nachts of na sluitingstijd uit.
• Reclame aan de lantaarnpalen is alleen op de daartoe aangewezen locaties toegestaan. De reclameverlichting is tussen 24.00 en 06.00 uur en op zondag uit. Deze krijgt ledverlichting en is ’s avonds gedimd.
• Verlichte reclame is in het centrumgebied alleen toegestaan op de daarvoor aangewezen locaties.
• Voor grote billboards/reclamemasten, leddisplays/lcd schermen en dergelijke geldt dat bij de aanvraag voor een omgevingsvergunning ook een verlichtingsplan overlegd moet worden.
• Knipperende lichtreclames en leddisplays/lcd schermen zijn in principe nergens toegestaan. In etalages wordt dit ook niet op prijs gesteld. In ieder geval mag er geen hinder ontstaan aan de fysieke leefomgeving en mag de verkeersveiligheid niet in gevaar komen. Ook moet het in ieder geval ’s avonds gedimd worden en ’s nachts uit zijn.
• We gaan in gesprek met de ondernemers in het centrumgebied over duurzaamheid, energiebesparing, sfeer en leefbaarheid.

In het centrumgebied staat vaak wat meer verlichting dan elders in de gemeente. We zijn niet verplicht om te verlichten.

We hebben nog geen Keurmerk Veilig Ondernemen voor het winkelcentrumgebied. Het keurmerk is niet verplicht. Het zorgt er wel voor dat ondernemers, brandweer, politie en gemeente samen afspraken maken, onder andere over verlichting. Mocht het keurmerk er toch komen (of een ander keurmerk), dan is dit beleidsplan ‘Bewust omgaan met licht’ van de gemeente Barneveld leidend voor wat betreft de hoeveelheid verlichting.

Voor grote billboards/reclamemasten geldt dat bij de aanvraag voor een omgevingsvergunning een verlichtingsplan nodig is. Hierin moet worden aangetoond dat de verlichte reclame geen lichthinder oplevert voor omwonenden. Het lichtniveau van de reclame mag niet hoger zijn dan het bestaande lichtniveau in de omgeving. Daarnaast moet uit het plan blijken, dat het energiegebruik zoveel mogelijk wordt beperkt door de toepassing van energiezuinige, duurzame verlichting die ’s avonds gedimd wordt en ’s nachts uitgeschakeld.

Voor leddisplays/lcd schermen en dergelijke moet ook een verlichtingsplan opgesteld worden met dezelfde uitgangspunten. De gemeente kan ook eisen stellen aan de kleuren.  We houden de richtlijn aan van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde om lichthinder te voorkomen, de handreiking van Rijkswaterstaat en de CROW-publicatie ‘Reclame langs wegen”. Nieuwe richtlijnen, die relevant zijn voor displays/schermen en billboards, nemen we dan ook mee.

Vaak horen we dat verlichting nodig is voor inbraakpreventie. Maar verlichting is alleen zinvol als er mensen zijn die kunnen reageren. Inbrekers kunnen zelfs voordeel hebben van licht. In sommige situaties is een alarminstallatie of een lamp die aangaat door een sensor als er iemand aankomt  effectiever. Een beveiligingscamera moet geschikt zijn voor wat deze moet registreren.  Bijvoorbeeld gezichten of kentekens.

Sociale veiligheid speelt in onze centrumgebieden een belangrijk rol. Daarom is een juiste kleurweergave belangrijk.

Elke ondernemer is trots op zijn zaak en wil laten zien wat hij verkoopt. Maar er is vaak ’s nachts ook nog veel licht. Doordat het licht van de etalages bijvoorbeeld zo fel is, moet de verlichting op straat ook feller branden. Dit komt doordat er dan een soort donker gat op straat ontstaat. De weg lijkt heel donker doordat het licht van de etalages zo fel is.

Aan het einde van het jaar, tijdens de donkere maanden is sfeer in het centrum nog belangrijker. Daar kan verlichting een rol in spelen. Tijdens deze periode is feestverlichting op bepaalde locaties toegestaan. De winkeliers verzorgen dit in overleg met de gemeente.

Voor de reclameverlichting aan de lantaarnpalen langs ontsluitingswegen, sluiten we een overeenkomst. De partij waarmee we de overeenkomst sluiten, werft geïnteresseerde bedrijven en verzorgt het beheer en onderhoud. Wij leveren de stroom waarvoor we een vergoeding krijgen. De reclameverlichting staat nu uit tussen 24.00 en 06.00 uur en op zondagen.

We gaan in gesprek met de ondernemers in het centrumgebied over duurzaamheid, energiebesparing, sfeer en leefbaarheid. Zo kan de verlichting op elkaar afgestemd worden en komen we tot een prettige, duurzame en sfeervol centrumgebied. Denk daarbij aan:

• verlichting dimmen of uit doen, ’s avonds en ‘s nachts
• het licht goed richten
• sensoren gebruiken
• energiezuinige verlichting gebruiken
• lampen met zo min mogelijk vermogen gebruiken.

Verlichting levert een bijdrage aan de leefbaarheid en sfeer in een gebied. Bijvoorbeeld een winkelgebied. Dit kan met mooie verlichting aantrekkelijker gemaakt worden. Niet alleen door feestverlichting, maar ook met de straatverlichting.