Beleidsplan Licht - Buitengebied

We zijn een groene gemeente met een heel mooi buitengebied. We zijn onderdeel van de Veluwe, het grootste bosgebied van Nederland. Daar zijn we zuinig en trots op. We voorkomen lichthinder, lichtvervuiling en onnodig energieverbruik. Maar we gaan bovenal het donkere landschap beschermen en zullen verstoring voor de flora en fauna tegengaan.

Licht in het buitengebied

We gaan voortaan zo om met verlichting in het buitengebied:

  • We willen lichthinder, lichtvervuiling en onnodig energieverbruik voorkomen. Maar bovenal het donkere landschap beschermen en verstoring voor de flora en fauna tegengaan.
  • Voor nieuwe situaties geldt het uitgangspunt ‘Geen verlichting, tenzij’. We kijken waar we maatregelen kunnen nemen om verkeersveiligheid te waarborgen. Bijvoorbeeld op kruisingen en in scherpe bochten. Denk aan maatregelen die te maken hebben met infrastructuur, passieve of actieve markering. Of alternatieven als belijning en een lichter wegdek.
  • In bestaande situaties komt er geen verlichting bij. Bij vervanging bekijken we gezamenlijk met gebruikers, politie en aanwonenden wat er kan.
  • We plaatsen geen verlichting in het buitengebied omdat daar geen sociale veiligheid is. We willen schijnveiligheid juist voorkomen.

Wet- en regelgeving

We zijn niet verplicht om te verlichten, wel hebben we een zorgplicht. We moeten er voor zorgen dat de verkeersveiligheid niet in gevaar komt. Daarnaast speelt in het buitengebied de gemeentelijke structuurvisie mee: ‘initiatieven mede beoordeeld worden op de mate waarin ze bijdragen aan behoud en ontwikkeling van de omgevingskwaliteit, bijvoorbeeld effecten op landschap (beeldkwaliteit), woon- en leefmilieu, verkeer en natuur’.

Licht en veiligheid

Voor veel mensen is licht veiligheid. Als een weg verlicht is, maar er is niemand in de buurt of mensen hebben er geen zicht op, dan geeft het licht schijnveiligheid.
In het buitengebied zie je individuele lichtpunten soms al in de verte. Dat is niet altijd nodig en kan storend zijn, maar ook een verblindend effect hebben of zelfs de verkeersveiligheid in gevaar brengen.

Licht en donker van bovenaf gezien

Een aantal jaren gelden is van de provincie Gelderland een hemelhelderheidskaart gemaakt aan de hand van de hoeveelheid zichtbare sterren. Zo is te zien hoe donker/licht de provincie is.

Het licht van omliggende steden straalt steeds meer op onze gemeente neer. Tijdens een onbewolkte avond zijn er weinig sterren zichtbaar. We hebben met de provincie een aantal jaren geleden gekeken naar hoe we de Veluwe niet lichter, maar juist donkerder konden maken. We hebben ook bekeken hoe we omgaan met geluid. Dit project heet ‘Veluwe Donker en Stil’. Het startpunt ervan is de hemelhelderheidskaart geweest.

André Kuipers heeft een paar jaar geleden vanuit de ruimte ook foto’s van Nederland gemaakt in de nachtelijke uren.